Deviasyon, burun septumunun orta hattan sapmasıyla oluşan bir durumdur ve nefes alma sorunlarına yol açar. Burun tıkanıklığı, horlama ve baş ağrısı en sık görülen şikâyetlerdir. Tedavi yöntemi genellikle cerrahi müdahale yani septoplasti ameliyatıdır.
Deviasyon ameliyatında amaç, eğri olan kıkırdak ve kemik dokuların düzeltilmesidir. Kapalı teknikle burun içine yapılan küçük kesiler sayesinde dış görünüm etkilenmeden işlem gerçekleştirilir. Bu yöntem güvenli ve kalıcı sonuçlar sağlar.
Septoplasti sonrası iyileşme süreci genellikle hızlıdır. İlk günlerde hafif şişlik ve tıkanıklık görülse de birkaç hafta içinde nefes yolları açılır. Hastalar, ameliyattan sonra daha rahat nefes alabilmektedir.
Deviasyon ameliyatı, estetik bir müdahale olmamakla birlikte rinoplasti ile kombine edilebilir. Böylece hem fonksiyonel hem de estetik açıdan tatmin edici sonuçlar elde edilir. Uzman hekim değerlendirmesi, tedavi planının başarısında belirleyici olur.
İçindekiler
Deviasyon Nedir?
Deviasyon, burun septumunun (burun boşluğunu ikiye ayıran duvarın) orta hattan saparak eğrilik göstermesi durumudur. Bu eğrilik, burun tıkanıklığı, nefes alma zorluğu, baş ağrısı ve horlama gibi sorunlara yol açabilir. Genellikle doğuştan gelir veya burun travmaları sonrası gelişir. Tedavisi, septoplasti adı verilen cerrahi yöntemle yapılır.
Septum Deviasyonuna Ne Sebep Olur?
Septum deviasyonu burun septumunun eğilmesine neden olan doğuştan gelen veya sonradan oluşan çeşitli faktörlerden kaynaklanır. Bu faktörler kişinin yaşam kalitesini etkileyerek nefes alma zorluğuna yol açabilir.
Doğuştan Gelen Sebepler:
- Anne karnındaki gelişim bozuklukları
- Doğum sırasında buruna yapılan baskılar
Travmatik Sebepler:
- Spor kazaları
- Trafik kazaları
- Ani düşmeler
- Fiziksel kavgalar
- Çocukluk dönemindeki oyunlardan kaynaklanan darbeler
Küçük darbeler bile zamanla septum deviasyonuna neden olabilir. Kimi durumlarda kişi travmanın farkında olmadan septumunda kayma yaşayabilir. Bu nedenle septum deviasyonunun her zaman belirgin bir sebebi olmayabilir.
Septum Deviasyonu Nasıl Teşhis Edilir?
Septum deviasyonunun teşhisinde detaylı bir klinik değerlendirme ve çeşitli tanı yöntemleri kullanılır. Doktor hastanın şikayetlerini dinleyerek ve fiziki muayene yaparak teşhis sürecine başlar. Ardından gerekirse ileri görüntüleme ve tanısal araçlardan faydalanır:
- Hastanın şikayetleri: Burun tıkanıklığı, nefes alma zorlukları, horlama, sık sık tekrarlayan sinüzit.
- Fiziksel muayene: Burun içi incelenir, mukozal yapılar ve septum eğriliği kontrol edilir.
- Ön rinoskopi: Işık kaynağı ve speküllerle burun kanallarının görsel değerlendirilmesi.
- Burun endoskopisi: Esnek veya sert endoskop ile detaylı inceleme gerekli olduğu durumlarda yapılır.
- Görüntüleme ve tanısal yöntemler de önemli bir rol oynar:
- Bilgisayarlı tomografi : Kesitsel görüntülerle septum eğriliği analiz edilir.
- Akustik rinometri: Burun içindeki hava akışı değerlendirilir.
- Rinomanometri: Nefes alırken hava akış gücü ve direnç ölçülür.
- Burun spektral ses analizi : Hava akışındaki tıkanıklıklar dolaylı olarak ölçülür.
Septum deviasyonunun teşhisinde en kritik adım hem fiziksel bulguların hem de hastanın belirtilerinin dikkatle değerlendirilmesidir. Endoskopi ve görüntüleme teknikleri septum eğriliğinin derecesini anlamada doktorlara detaylı bilgi sağlar. Bu süreç hastanın şikayetlerinin doğru bir şekilde tedavi edilmesi için önemli bir zemin hazırlar.
Septum Deviasyonu İçin Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Septum deviasyonu tedavisinde cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemler hastanın semptomlarına ve deviasyonun derecesine bağlı olarak uygulanır. Cerrahi olmayan tedaviler genellikle hafif semptomları olan hastalarda tercih edilirken daha ciddi vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Cerrahi Olmayan Tedaviler:
- Dekonjestanlar
- Burun kortikosteroid spreyleri
- Antihistaminikler
Cerrahi Tedavi:
- Septoplasti
Cerrahi olmayan yöntemler genelde hastanın burun tıkanıklığını azaltmayı hedefler ancak sorunun temel nedenini çözmez. Septoplasti ise eğrilmiş septumu düzelterek hava akışını kalıcı olarak iyileştirir ve uzun vadede yaşam kalitesini artırabilir. Bu nedenle tedavi seçimi semptomların şiddeti ve hasta beklentilerine göre şekillenir.
Septum Deviasyonu Ameliyatı (Septoplasti) Nasıl Yapılır?
Septoplasti burundaki septum eğriliğini düzeltmek amacıyla gerçekleştirilen bir cerrahi işlemdir. Bu ameliyat nefes alma güçlüğü, burun tıkanıklığı gibi sorunları ortadan kaldırmayı hedefler ve genellikle genel ya da lokal anestezi altında yapılır.
Anestezi Türleri:
- Lokal anestezi
- Genel anestezi
Cerrahi İşlemler:
- Burun içindeki mukozanın dikkatlice açılması
- Eğri olan septuma ulaşılması
- Kıkırdak ve kemik dokularının düzeltilmesi
- Gerekirse fazla dokuların çıkarılması
- Mukozanın yerine yerleştirilmesi
- Dikişlerin yapılması
Ameliyat Sonrası Kullanılan Destekleyiciler:
- Burun splintleri
- Tamponlar
Ameliyat sırasında cerrah burun iç yapısını koruyarak çalışır ve genellikle dışarıdan iz bırakmaz. İyileşme sürecinde hastanın doktorun önerilerine uyması iyileşme hızını artırır. İlk günlerde dinlenme burun kanamasını önlemek için ağır aktivitelerden kaçınma ve burun bakımı önemlidir. Salin spreyler ile nemlendirme yapılabilir ancak burun kuvvetlice temizlenmemelidir.
Septoplastinin Olası Riskleri ve Faydaları Nelerdir?
Septoplasti ameliyatı burun septumundaki eğriliği düzeltmek amacıyla yapılan bir cerrahi işlemdir. Ancak her cerrahi müdahalede olduğu gibi bu ameliyatın da bazı riskleri ve komplikasyonları bulunmaktadır. Aynı zamanda başarılı bir septoplasti hastalara birçok fayda sağlayabilir.
Olası Riskler:
- Kanama
- Enfeksiyon
- Septal hematom veya abse
- Septumda delinme
- Burun dokularında yapışıklıklar
- Burun şekil bozuklukları
- Koku kaybı
- Geçici uyuşukluk
Beklenen Faydalar:
- Daha rahat burun solunumu
- Gelişmiş uyku düzeni
- Azalan horlama
- Sinüs enfeksiyonlarında azalma
- Yüz ve baş ağrılarının hafiflemesi
Septoplasti ameliyatı burun tıkanıklığına bağlı şikayetleri giderirken hastaların yaşam kalitesini artırmayı hedefler. Ameliyat sonrası süreçte düzenli doktor kontrollerine gitmek iyileşmenin daha hızlı ve sorunsuz olmasına katkıda bulunur. Bu nedenle ameliyat öncesi ve sonrası dönemde hastaların doktorlarının önerilerine uyması oldukça önemlidir.
Prof. Dr. Murat Songu was born in İzmir in 1976. After graduating from İzmir Atatürk High School, he entered Ege University Faculty of Medicine in 1994. He completed his specialization training in Otorhinolaryngology at Celal Bayar University. On September 5, 2014, he became eligible for the title of “Associate Professor of Otorhinolaryngology” after passing the oral exam held at Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Hospital. Having won the Turkish Society of Otorhinolaryngology and Head and Neck Surgery Scholarship, he worked in the Robotic Surgery Unit at UPMC (University of Pittsburgh Medical Center) in Pittsburgh, USA, between February 2016 and May 2016. On April 2, 2021, he was promoted to “Professor of Otorhinolaryngology.”
